ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΑΠΟΛΥΤΗΣ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΑΠΟΛΥΤΗΣ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ

Παραθέτουμε εδώ  πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την ανάλυση της μετοχής στα κείμενα της Γ΄ Λυκείου. Θα αναφέρουμε μόνο τις περιπτώσεις που συναντάμε στα κείμενα της εξεταστέας ύλης και τα οποία είναι απαραίτητο να γνωρίζει ο υποψήφιος:

           

Στην αφαιρετική απόλυτη διακρίνουμε τις παρακάτω περιπτώσεις:

1. Γνήσια αφαιρετική απόλυτη έχουμε όταν το υποκείμενο της μετοχής που βρίσκεται σε αφαιρετική πτώση  δε σχετίζεται ούτε συντακτικά ούτε νοηματικά με τους κύριους όρους της πρότασης.

2. Νόθη αφαιρετική απόλυτη: Το εννοούμενο ποιητικό αίτιο, που συνοδεύει τη μετοχή παθητικού παρακειμένου της αφαιρετικής    απόλυτης, ταυτίζεται νοηματικά με το υποκείμενο του ρήματος της πρότασης.

3. Ιδιόμορφη αφαιρετική απόλυτη: όταν δεν υπάρχει μετοχή αλλά μία λέξη που λειτουργεί ως «υποκείμενο» και μία άλλη που λειτουργεί ως «κατηγορηματικός προσδιορισμός» στο «υποκείμενο»

Σημείωση:Το σχολικό βιβλίο δεν κάνει αυτό το διαχωρισμό αλλά είναι απαραίτητος για να μπορεί ο μαθητής να κάνει σωστά την μετατροπή.

Α. Αφαιρετική απόλυτη / χρονική μετοχή

1. Γνήσια: για ν' αναλύσουμε την αφαιρετική απόλυτη σε χρονική πρόταση:

α. αν έχουμε μτχ. ενεστώτα, χρησιμοποιούμε τον ιστορ. cum + υποτακτ. παρατ. ενεργ. φωνής,

β. αν έχουμε μτχ. παρακειμένου, χρησιμοποιούμε τον ιστορ. cum + υπο­τακτ. υπερσυντ. παθητ. φωνής (ή τον postquam + οριστ. παρακειμ. παθητ. φωνής) και

γ. μετατρέπουμε το υποκ. της μτχ. σε υποκ. του ρήμ. της χρονικής πρότασης.

π.χ. Paetus, occiso Scriboniano, trahebatur (Κείμενο 23)

Paetus, cum Scribonianus occisus esset, trahebatur

Paetus, postquam Scribonianus occisus est, trahebatur

           

2. Νόθη: για ν' αναλύσουμε την αφαιρετική απόλυτη σε χρονική πρόταση:

α. μετατρέπουμε το υποκείμενο. της μετοχής. σε αντικείμενο του ρήματος της χρονικής πρότασης,

β. μετατρέπουμε το εννοούμενο ποιητ. αίτιο σε υποκείμενο του ρήματος της χρονικής πρό­τασης και

γ. χρησιμοποιούμε τον ιστορ. cum + υποτακτ. υπερσυντ. ενεργ. φω­νής (ή τον postquam + οριστ. παρακειμ. ενεργ. φωνής).

Παρακάτω όλα τα παραδείγματα για να εξασκηθούμε:

 Galli, deletis legionibus Romanorum, everterunt (Κείμενο 21)

 quibus interemptis, recepit (Camillus) (Κείμενο 21)

 Audita salutatione Caesar dixit (Κείμενο 29)

praedones, abiectis armis, appropinquaverunt (Κείμενο 34)

Sulla, occupata urbe, coegerat (Κείμενο 40)

Hac re audita Augustus voluit (Κείμενο 47)

Sertοrίus, admissis amicis, dixit (Κείμενο (48)

3. Ιδιόμορφη: για ν' αναλύσουμε την αφαιρετική απόλυτη σε χρονική πρόταση:

a. μετατρέπουμε το «υποκείμενο» της αφαιρετικής απόλυτης σε υποκείμενο του ρήματος της χρονικής πρότασης,

β. μετατρέπουμε τον «κατηγορηματικό προσδιορισμό» της αφαιρετικής απόλυτης σε κατηγορούμενο του υποκειμένου. της χρονικής πρότασης και

γ. χρησιμοποιούμε τον ιστορικό cum + υποτακτική παρατατικού του sum (ή τον dum + οριστική ενεστώτα του sum), για να δηλώσουμε το σύγχρονο.

           

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:

 Brenno duce (Κείμενο 21)

 patre imperatore (Κείμενο 30)

Β. Αφαιρετική απόλυτη / υποθετική μετοχή

            α. Curat et providet ne, intercepta epistula, cognoscantur (Κείμενο 45)

Αυτά είναι ΟΛΑ τα παραδείγματα. Οι απαντήσεις θα αναρτηθούν προσεχώς.