Λαϊνά Μαρίας μικτή τεχνική

Διαβάζω με ιδιαίτερη ευχαρίστηση την τελευταία ποιητική συλλογή της Μαρίας Λαϊνά με τον τίτλο «Μικτή Τεχνική» στις εκδόσεις Πατάκη και νιώθω σα να με ξεναγεί κάποιος σε έκθεση ενός καλλιτέχνη του καιρού μας  που χρησιμοποιώντας ως σκηνικό χώρο το ελληνικό τοπίο απλώνει το εικαστικό του υλικό. Παρελαύνουν από μπροστά μου πίνακες ζωγραφικής,ακουαρέλες, χαρακτικά, γλυπτά προπλάσματα, εικαστικές συνθέσεις που συνυπάρχουν με την ποιητική έκφραση στοχαστικά, μινιμαλιστικά, εκφράζοντας με άρτιο τρόπο προσωπικά αισθήματα. 

Η σχέση της ποιήτριας με το θέατρο την οδηγεί να οριοθετεί τις περισσότερες φορές ως σκηνικό πλαίσιο το τελάρο ενός ζωγραφικού πίνακα ή το πλαίσιο ενός παραθύρου και μέσα κει να ζωγραφίζει νεκρές φύσεις, βάρκες που πλέουν στα κύματα, το νερό που ταξιδεύει άσκοπα και πηγαίνει κι έρχεται ήσυχα, το βύθισμα εν τέλει της βάρκας που μπορεί να είναι η ίδια μας η ζωή, αφού εκεί παραδίπλα στα βράχια έχει ζωγραφίσει το σπίτι μας. Η δραματική ένταση είναι ένα εσωτερικό στοιχείο που δεν κραυγάζει σε μια ποίηση τόσο λιτή και αφαιρετική. Ο απρόσεκτος αναγνώστης θα μείνει στην επιφάνεια των στίχων και την περιγραφή και δεν θα δει πίσω από τον ράθυμο ήλιο  το σχόλιο της ποιήτριας για τις μαραμένες γυναίκες και τη νιότη που πλαισιώνεται από τρία επίθετα: περασμένη, παράξενη, ασυλλόγιστη.

 Ράθυμος ήλιος
μαραμένες γυναίκες
παρήγορο φως
απ΄ το μικρό τετράγωνο τζάμι
τα σκεβρωμένα δέντρα
παράξενη η περασμένη νιότη
ασυλλόγιστη.

 Η ξερολιθιά που ανοίγει  δρόμο προς τη θάλασσα οδηγεί τη σκέψη στα πράγματα που δεν θα μπορέσει να πραγματοποιήσει το ποιητικό υποκείμενο αλλά και αυτός στον οποίο απευθύνεται, δηλαδή ο αναγνώστης. Και τούτο το δίστιχο είναι σαν δυο  χαϊκού ενωμένα  και σχεδιασμένα με μελάνη σινική.

ξερολιθιά με άνοιγμα στη θάλασσα
σκέψου τα πράγματα που δεν θα κάνουμε ποτέ

"σινική με καλάμι"

Ο ρόλος του φωτός είναι σημαντικός στην ποιητική συλλογή, αφού αποκαλύπτει, άλλοτε ανεπιφύλακτα, άλλοτε ράθυμα τα πράγματα και τις καταστάσεις και αλλάζει το τοπίο και τις εποχές.

Κατακόρυφο φως

 ……

Το φως

 που θα τους βγάλει χνούδι

 Σε ένα άλλο ποίημα χλωρίδα και πανίδα επικοινωνούν και καρατάνε μούτρα:

Χοντρόπετση

η γέρικη βελανιδιά

δεν το ΄χει σε τίποτα

να μην ξαναμιλήσει

στα κατσίκια

 Κι ο ψαράς αδιαφορεί για τα άδεια δίχτυα του και, σαν τον καθένα μας,  λαχταράει τη νιότη και το παιχνίδι:

 ξύλινη κόκκινη βάρκα
γελάει
στο άδειο του δίχτυ
ο ψαράς

γέρος νέος θα ήθελε να είναι
να παίξει κι άλλο

Και παρακάτω ένα τετράστιχο-το αγαπημένο μου ερωτικό- όπου το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από την ομορφιά της μέρας και επικεντρώνεται , αφιερώνεται στο κοίταγμα της κοπέλας/αγαπημένης, μιας και αυτή θεωρήθηκε η πιο σημαντική ενασχόληση για τον παρατηρούμενο.

σπατάλησε
μια ολόκληρη όμορφη μέρα
κοιτάζοντάς την
τι άλλο να 'κανε;
Παρακάτω με σαρκασμό αναφέρεται στον άνεμο:

έδιωξε τα κατσίκια ο άνεμος

αυτός και τα δέντρα τώρα

και μερικές σελίδες πιο κάτω:

ο αέρας εξαφανίζει το χρόνο

πάλιωσε πιο πολύ από παλιά

 κι η πεταλούδα….

 χτυπιέται στο δωμάτιο

η πεταλούδα μόλις μπαίνω·

να ΄χα όμως τη χάρη της

Ο χρόνος περνάει με τα μαλλάκια του καρφάκια τρώει το σάντουιτς στα όρθια και η ρόδα της μέρας γουργουρίζει πίσω από τις βλεφαρίδες της. Όσο κι αν η ποιήτρια μας λέει πως τα αντικείμενα που βλέπουμε εδώ δεν έχουνε καμιά αξία, είναι παρόλα αυτά σημάδια που δείχνουν πως ζούσαν οι άνθρωποι. Έτσι  η φυσική σπηλιά με λαξεύματα, το περίκεντρο σχήμα της θόλου  προδίδουν ίσως μια κεντρική θέση βωμού ή φλόγας και η ποιήτρια χαράσσει με βελόνα:

λατρεύτηκε κανείς εδώ;

υπήρχε κάποιος;

ή πέρασε απλώς ο χρόνος και άφησε την ομορφιά του;

 Και ένα τελευταίο που εκφράζει για άλλη μια φορά η ποιήτρια τον προβληματισμό της σε   φιλοσοφικά ζητήματα που απασχολούν όλους μας:

 

αλλόκοτη που είναι η ζωή

στους θερμούς βάλτους

κι ο χρόνος που ενώ δείχνει ετούτο

κάνει εκείνο

 Ποιητική τέχνη, χρωστήρας, σμίλη και γραφίδα -μικτή τεχνική- δημιουργούν ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, απόλαυση αισθητική για τους εραστές της ποίησης. Κοπιάστε!